Arthur Lourie, op zoek naar een ontheemde Orpheus, VPRO Ned. 3 21.18

NRC HANDELSBLADdoor Paul Luttikhuis

HOE KON ARTHUR LOURIE ZO SNEL IN DE VERGETELHEID RAKEN? Op de begrafenis van de componist Arthur Lourie, in 1966 in Princeton, waren slechts vijftien mensen aanwezig, geen van hen een musicus. De New York Times wijdt slechts een vier-regelig overlijdensbericht aan de componist. Hoe kon dat gebeuren? Op die vraag probeert cineaste Eline Flipse, samen met de beroemde violist en liefhebber van muzikale archeologie Gidon Kremer in de documentaire Op zoek naar een ontheemde Orpheus een antwoord te geven… »
« Eline Flipse bouwt het portret van deze ontheemde Orpheus zorgvuldig op. Ze gebruikt voldoende voorbeelden van Lourie’s nukkige, vitale maar soms onheilspellende klankwereld, vaak tegen de achtergrond van beelden (in mooie fletse kleuren) van de steden waar hij de muziek schreef, die de betekenis van de muziek lijken te versterken. Waar ze de kans krijgt, last Flipse fascinerende oude filmfragmenten in, zoals van de Russische revolutie, Igor Strawinsky als dirigent en een schitterend Amerikaans bioscoopjournaal waarin onder meer Koussevitszky optreedt. De montage is uiterst zorgvuldig, vooral in de manier waarop gesproken woord (dagboekfragmenten) en beelden met elkaar worden gecombineerd met de muziek, die uiteindelijk het echte verhaal moet vertellen. Al die fragmenten bij elkaar maken nieuwsgierig naar het werk van Lourie, en dat was ongetwijfeld Flipse’s bedoeling. »

VPRO GIDS door Peter Peters

HET TREURIGE LOT VAN ARTHUR LOURIE
Nadat violist Gidon Kremer op het spoor kwam van de Russische componist Arthur Lourie, nam hij zich terstond voor oms diens muziek aan de vergetelheid te ontrukken en hem de erkenning te geven die hij verdient. Tijdens zijn speurtocht die voerde naar St. Petersburg, Parijs, New-York en Princeton werd Kremer vergezeld door cineaste Eline Flipse.
« Zelf heeft Flipse Lourie leren kennen als een man die ‘het talent had om alles precies op het verkeerde moment te doen’. ‘Heel tragisch. Wat ik vooral in hem waardeer is zijn volstrekte eerlijkheid, zijn compromisloosheid. Hij heeft niets gedaan om in de smaak te vallen.’ »